سنجش تطبیقی تجربه ی منظر شهری میان مردم و طراحان شهری با رویکرد پدیدارشناسی(نمونه موردی: خیابان اصلی گوهردشت کرج)

منظر شهری مبین اولین سطح تماس انسان و پدیده شهر است و بخش قابل توجهی از عواطف و احساسات فرد را نسبت به شهر شکل می دهد. از آنجا که بخش اعظم توجه متخصصین شهری بر کیفیات کالبدی شهر می باشد، مسأله اصلی این پژوهش شناخت میزان نقش این عوامل در ادراک مردم از فضا بوده و در این جهت به دنبال شناخت تجربه زندگی مردم در شهر است. جهت شناسایی عناصر فیزیکی منظر شهری از دیدگاه متخصصین با مطالعات موردی، دسته بندی ارائه شده در یک پژوهش که بر اساس قضاوت گروهی طراحان صورت گرفته بود، با تعدیل پذیرفته شد. در ادامه برای آشنایی با چگونگی بررسی فرآیند ادراک فضاهای شهری توسط مردم نظریات افرادی چون کالن، لینچ و مارلینگ بررسی شد. سپس به دنبال بررسی مقیاس خرد در منظر شهری ، یک خیابان شهری به عنوان عرصه تحقیق انتخاب گردید. با توجه به اهداف تحقیق روش کیفی پدیدارشناسی جهت بررسی زندگی شهری مردم برگزیده شد. بر اساس رویکرد پدیدارشناسی مشارکت کنندگان افرادی هستند که پدیده منظر شهری را زندگی یا تجربه کرده باشند. بنابراین مصاحباتی عمیق با گروهی کوچک و منتخب در محدوده انجام گردید. در فرآیند مصاحبات محقق با حذف پیش فرضها تا حد امکان به دنبال شناخت ماهیت پدید? منظر شهری بوده است تا بدین طریق با تفسیر تجربیات زیستی مردم تصویری خالص و روشن از این پدیده ارائه دهد. داده های تحقیق شامل اطلاعات کسب شده از طریق مشاهدات محقق، تصاویر تهیه شده توسط مشارکت کنندگان و متن مصاحبات جمع آوری شدند و تحلیل اطلاعات با روش ون مانن صورت گرفت. نتایج تحقیق به تفاوتی ملموس میان نقاط اتکای تجربیات مردم از منظر شهری و نقاط مورد تأکید طراحان منجر شد. بررسیها نشان داد تجربیات مردم از فضا بیش از عناصر فیزیکی ثابت از جمله جداره ها، به زندگی و روح فضا وابسته است. به علاوه این پژوهش با یادآوری تجربیات ناب و اولویت های مردم به شناسایی عوامل و کیفیاتی که در ایجاد تجربیاتی غنی و همچنین کیفیت بخشیدن به آنها نقشی غیر قابل انکار دارند، دست یافته است. از این رو بر طراحان شهری است که احساس را در طرحهای خود مورد توجه قرار داده و به عمق فضا نظر اندازند و عواملی که بیشترین تأثیر را بر ادراک انسان از فضا دارند، در طراحی خود در اولویت قرار دهند.